Het Syndroom van Usher is een erfelijke aandoening die zowel het gehoor als het zicht aantast, vaak in combinatie met evenwichtsproblemen. Het is een zeldzame maar ernstige ziekte, die bij de meeste patiënten uiteindelijk leidt tot doofblindheid.
De achteruitgang van het zicht komt door de oogziekte retinitis pigmentosa, waarbij eerst de staafjes (vooral belangrijk voor nachtzicht en perifere visie) uitvallen en later ook de kegeltjes (nodig voor kleurenzien en scherp zicht).
Het syndroom kent drie vormen, afhankelijk van de leeftijd waarop de eerste klachten beginnen en de ernst van de symptomen:
De klachten verschillen per type, maar de meeste patiënten krijgen te maken met een combinatie van:
Dit maakt het Syndroom van Usher één van de meest ingrijpende zintuiglijke aandoeningen.
De ziekte is erfelijk en wordt veroorzaakt door afwijkingen in specifieke genen. Wanneer beide ouders drager zijn van een fout gen, kan hun kind het syndroom ontwikkelen.
Er bestaat op dit moment nog geen genezende behandeling. Wel zijn er veelbelovende onderzoeksrichtingen, zoals:
Daarnaast spelen revalidatie en ondersteunende hulpmiddelen een cruciale rol om zo lang mogelijk zelfstandigheid en levenskwaliteit te behouden.
Doofblindheid heeft een enorme impact, niet alleen voor de patiënt maar ook voor de familie en omgeving.
Ondersteuning, training in communicatie (zoals gebarentaal of tactiele gebaren) en aangepaste hulpmiddelen maken het verschil.
Het Vlaams Oogfonds zet zich in om mensen met het Syndroom van Usher en hun omgeving bij te staan.
Momenteel wordt er enorm geïnvesteerd in onderzoek naar behandelingen zoals gentherapie, stamceltherapie, medicatie en implantaten.