Retinitis pigmentosa: erfelijke netvliesziekte die langzaam het zicht aantast
Retinitis pigmentosa (RP) is een erfelijke oogaandoening waarbij het netvlies langzaam beschadigd raakt. Het netvlies bestaat uit twee soorten lichtgevoelige cellen:
- Staafjes – belangrijk voor nachtzicht en het waarnemen vanuit de ooghoeken
- Kegeltjes – zorgen voor kleurenzicht en scherp zien bij daglicht
Bij retinitis pigmentosa gaan eerst de staafjes kapot, waardoor nachtblindheid en tunnelzicht ontstaan. Later vallen ook de kegeltjes uit, wat leidt tot slechtziendheid of zelfs volledige blindheid.
Welke klachten veroorzaakt retinitis pigmentosa?
De symptomen verergeren langzaam en zijn afhankelijk van de ernst en snelheid van de ziekte. Typische klachten zijn:
- Nachtblindheid (het eerste en meest herkenbare symptoom)
- Steeds kleiner wordend gezichtsveld (kokerzien of tunnelzicht)
- Verminderd zicht overdag
- Uiteindelijk: ernstige slechtziendheid of blindheid
Wat zijn de oorzaken van retinitis pigmentosa?
De ziekte is meestal erfelijk en kan via verschillende genetische mutaties worden doorgegeven. Daarnaast zijn er ook zeldzame gevallen waarbij ontstekingen in het glasachtig lichaam bijdragen aan de schade.
Belangrijk: retinitis pigmentosa kan in een familie generaties overslaan, waardoor de diagnose soms onverwacht komt.
Hoe wordt retinitis pigmentosa behandeld?
Op dit moment bestaat er geen genezende behandeling voor RP. Wel zijn er enkele manieren om de levenskwaliteit te verbeteren:
- Brilsterkte optimaliseren om het resterende zicht maximaal te benutten
- Bionisch oog: een kunstmatig netvliesimplantaat dat samenwerkt met de nog actieve kegeltjes (momenteel in onderzoeks- en experimentele fase)
- Ondersteuning met hulpmiddelen zoals vergrootglazen, spraaksoftware en oriëntatietraining
Onderzoek naar gentherapie, stamceltherapie en implantaten biedt hoop voor de toekomst.
Leven met retinitis pigmentosa
De ziekte heeft een grote impact op het dagelijks leven. Lezen, autorijden en televisiekijken worden steeds moeilijker, en ook sociale activiteiten kunnen zwaar vallen. Daarom is psychologische en praktische ondersteuning van groot belang.
Het Vlaams Oogfonds zet zich in om onderzoek te steunen, hulpmiddelen toegankelijk te maken en families te begeleiden die getroffen zijn door retinitis pigmentosa.
Hoe kan jij helpen?
Met jouw steun kan het Vlaams Oogfonds bijdragen aan onderzoek en innovatieve oplossingen voor mensen die hun zicht langzaam verliezen door retinitis pigmentosa.
Steun het Vlaams Oogfonds met een gift en help mensen met erfelijke blindheid.
Door het steeds minderende zicht zijn dagelijkse zaken zoals lezen, autorijden en televisiekijken geen evidentie.
Schenk patiënten een beter zicht op de toekomst.
Dankzij jouw hulp is noodzakelijk onderzoek en behandeling mogelijk.